“Vaccinmakers zijn de winnaars van de coronapandemie”, een kop in NRC van 30 juli j.l. In het betreffende artikel wordt ook gemeld dat volgens berekeningen van The People’s Vaccine Alliance (een organisatie die de coronavaccins graag ter beschikking gesteld ziet van de hele wereldbevolking en die o.m. wordt ondersteund door Amnesty International en Oxfam Novib) de prijzen van de vaccins vijf maal hoger zijn dan nodig (in relatie tot de productiekosten).
Wie is hier verbaasd over?

Ik herinner mij nog dat je ‘vroeger’ wel eens las of hoorde dat het in het oude China zo was dat je de arts betaalde zo lang je gezond was en dat je ophield te betalen wanneer je ziek werd, en dan was de arts aan de beurt om zijn deel van de afspraak na te komen. – Of het ooit in China, of waar dan ook, echt zo ging, weet ik niet.
Ik weet nog wel dat ik ooit betrokken was bij een therapeuticum met een ruim aanbod aan antroposofische medische zorg, waaronder verschillende therapieën die niet vergoed werden. Als patiënt kon je er jaarlijks voor kiezen een zelf te bepalen bedrag te betalen. Wanneer je dan, in de loop van het jaar, zorg nodig had (vergoed of niet) dan kreeg je die, zonder daarvoor te hoeven betalen. Samen met de andere patiënten, en hun financiële bijdrage, zorgde je er immers voor dat de artsen, therapeuten en anderen wiens inzet nodig was om deze zorg te verlenen, voorzien waren van een financiële bestaansbasis.
Wat daar feitelijk gebeurde, was dat wij voor elkaar antroposofische zorg mogelijk maakten. – Het waren niet de termen waar wij toen in dachten of spraken, maar terugblikkend zou ik zeggen: wij waren allemaal winnaars: de patiënten die indien nodig van een ruim aanbod aan antroposofische zorg gebruik konden maken; de artsen en therapeuten die in een gemotiveerde patiëntenkring alle aandacht aan het uitoefenen en ontwikkelen van hun beroep konden wijden. Kenmerkend was natuurlijk: wij wisten wat wij wilden, maakten bewuste keuzes en namen de dingen in eigen hand. Wij richtten de blik niet smekend omhoog om ‘vadertje staat’ te vermurwen de dingen voor ons te regelen. Integendeel, wij spanden ons in om alle overheidsbemoeienis buiten de deur te houden. En wij vertrouwden ook niet op de ‘marktwerking’: waar het kon vervingen wij die door heldere afspraken.

Het heeft geen zin verbaasd of verontwaardigd te zijn over de winsten die vaccinmakers maken. Dat is gewoon de economie zoals we hem kennen en hebben ingericht. Willen wij wat anders? Dan zullen wij moeten onderzoeken en bepalen wat wij willen; de daarbij behorende keuzes moeten maken en stappen zetten. (jh)

Dinsdag 27 juli, van 20.00 tot ca 21.15uur:
een zoomsessie voor degenen die geïnteresseerd zijn in Werkplaats voor de toekomst
die eind september voor de vierde keer van start gaat
in De Zonneboom te Leiden
Meedoen aan de zoomsessie: mail naar info@zonneboom.nl

Werkplaats voor de toekomst
Samen bouwen aan een eerlijke en rechtvaardige wereld

In de ernstige omstandigheden die in onze tijd heersen, is het meer dan ooit van belang dat wij in onszelf een basis vormen om tot gegronde sociale oordelen te komen, en een innerlijke bron aanboren die ons de weg wijst naar een menswaardige toekomst.

Op maandag 27 september a.s. gaat de Werkplaats voor de Toekomst weer van start, voor de vierde keer. In deze stevige cursus (17 bijeenkomsten, om de twee weken) wordt gewerkt aan:
– het begrijpen en doorzien van de gebeurtenissen en ontwikkelingen in onze tijd
– het inzicht in het gezond maken van het sociale leven en de samenleving op basis van de sociale driegeleding
– het bouwen aan vertrouwen, moed en de wilskracht om actief bij te dragen aan een betere wereld.

De Werkplaats wordt begeleid door John Hogervorst.
Reinoud van Bemmelen, Christine Gruwez, Wouter Kamphuis, Harrie Salman en Wil Uitgeest verzorgen gastlessen.

Een gevarieerd nummer, met onder andere:
– Joseph Beuys: vormgever van de toekomst
– De opgave van de economie (John Hogervorst)
– Achim Hensen (Purpose Foundation) over ‘onverkoopbare bedrijven met een missie’
– Paul Schreyer: Hoe om te gaan met waan en werkelijkheid van complottheorieën?
– Een interview met Anja de Vletter van Kinderhuis Maminka

U kunt het HIER bestellen

Onder die titel heeft onze uitgeverij een kleine krant geproduceerd die in de komende weken in een oplage van 5.000 exemplaren wordt verspreid. In de krant enkele artikelen, aangevuld met een handvol citaten van Rudolf Steiner, rondom de omstandigheden die de coronacrisis met zich meegebracht heeft. Wat vraagt die crisis van ons (handelen in waarheid) en hoe kunnen we (nou echt) kijken naar de zwartwit discussie die gevoerd wordt rondom de al dan niet terecht als complottheorieën beoordeelde invalshoeken?

In de krant worden ook 25 uitgaven van onze uitgeverij gepresenteerd die inzicht kunnen bieden in de huidige tijdsomstandigheden en in het enige gezonde maatschappelijke perspectief waartoe de crisis welbeschouwd oproept: de sociale driegeleding.

In onze uitgeverij (Driegonaal is een uitgave van uitgeverij Nearchus CV) verscheen een belangrijk boek van Vincent van Vliet. Driegonaallezers kennen hem: in de afgelopen jaargangen publiceerden we verschillende artikelen van zijn hand, onder meer over de ‘smart-city’ en over het beïnvloeden van de publieke opinie. Deze artikelen zijn opgenomen in zijn boek 

Schaduwspel – Macht, technologie en de toekomst van de mens
waarin nog vier uitgebreide artikelen zijn opgenomen, over o.a. de invloed van de Gates Foundation; het ‘aanleggen’ (met behulp van hightech en volledige controle en beïnvloeding van burgers) van de ‘perfecte samenleving’ in China en Singapore (dat op dit gebied het verst gevorderd is) én over de coronacrisis als steun in de rug voor een soortgelijke ontwikkeling in westerse landen.

Is dit een ‘complotverhaal’? – Daarmee wordt dit boek onrecht gedaan. Vincent van Vliet volgt deze ontwikkelingen nauwgezet aan de hand van vele publicaties, rapporten en beleidsstukken en legt daarover in een uitgebreid notenapparaat verantwoording af.

De korte beschrijving op de achterflap:
Bewust of onbewust, gewild of ongewild is er een scala van ontwikkelingen gaande die, met inzet van verschillende nieuwe technologieën, het mogelijk maken dat het gedrag van de individuele mens verregaand wordt gevolgd en beïnvloed. Deze ontwikkelingen zijn verbonden met op het oog positieve doelstellingen op het gebied van milieu, gezondheid en voedselvoorziening maar kunnen ook uitmonden in een ‘perfecte hoogtechnologische samenleving’ waarin de menselijke vrijheid tot schijn wordt gereduceerd.

KLIK HIER om het boek nader te bekijken (of te bestellen)

Voor wie een beetje meer wil proeven, hier een nadere blik op de inhoud van het laatst verschenen nummer:

Gewoon wonen is er voor veel mensen niet meer bij. Er is een tekort aan huisvesting; de huizenprijzen stijgen tot absurde hoogte (want er is teveel geld…!); huren gaan alsmaar omhoog; speculanten slaan hun slag.
– Judith van El, huiseigenaar, vraagt zich af wat er gaande is en hoe hiermee om te gaan
– Reinoud van Bemmelen vertelt over de Stichting Asgard, een coöperatie die anders wil omgaan met het bezit van woonruimte
– Heidjer Reetz over een initiatief in Duitsland: Vivenda dat langzaam maar zeker groeit

Sociaal priesterschap – een artikel van Harrie Salman
De school voor het sociale priesterschap is het leven zelf. Daarin kunnen we tot een bewustwording komen van ons handelen. Handelen we vanuit ons eigenbelang of vanuit een sociale impuls? Vaak beseffen we dat pas achteraf. We kunnen ook van tevoren een besluit nemen om vanuit het belang van de ander te handelen en dan onderzoeken hoe dat uitwerkte. Op deze wijze kunnen we aan onszelf werken. Het gaat uiteindelijk om een wisselwerking tussen het eigenbelang en het belang van de ander. Op den duur is dit geen tegenstelling meer, naarmate we beseffen dat we van elkaar afhankelijk zijn en dat we alles aan anderen te danken hebben. Dit besef kan er toe leiden dat we onze gemeenschappen zo inrichten dat daarin een sociaal leven van wederzijdse hulp mogelijk wordt. Rudolf Steiner heeft dit met de sociale impuls van de antroposofie en de concrete uitwerking daarvan in de sociale driegeleding mogelijk willen maken.

Een interview met René Groenen, zaadveredelaar en wereldverbeteraar
“We vermeerderen en veredelen zaadvaste rassen en we verbouwen groenten voor Odin. Veel mensen weten dit niet, maar er dreigt echt een schaarste aan zaadvaste rassen. Een zaadvast ras is een plant die zaad geeft wat je het jaar daarna weer kunt zaaien. Tienduizend jaar, zo lang als er landbouw is, was dat vanzelfsprekend, maar nu niet meer. Grote bedrijven als Monsanto maken zogeheten F1-hybride rassen. Die zijn genetisch gemanipuleerd en zo gemaakt dat je ze niet of nauwelijks kunt natelen. Dat is ook de bedoeling, op die manier moet je elk jaar nieuw zaad kopen. Maar ook het holistische aspect van de plant is eruit weg. Een plant is een wonder; als je je voorstelt wat er allemaal gebeurt in bijvoorbeeld een madeliefje, al die cellen die weten wat ze moeten doen, dan gaat het je duizelen.”

Kun je uitleggen wat er zo erg is aan wat die grote bedrijven met zaadveredeling doen?

“Een klein college: honderd jaar geleden kocht een boer niks, hooguit een nieuwe ploeg, eens in de dertig jaar. Zijn planten gaven eigen zaad, de koe kreeg een kalf en het paard een veulen. Er was ooit, ook hier, een landbouw die grotendeels onafhankelijk was. De laatste honderd jaar is het snel gegaan. Rond 1880 ontdekte men dat als je bepaalde zouten toevoegde aan je grond, dat dan je planten groter werden, dat was het begin van de kunstmest.
In de eerste wereldoorlog maakte men op een industriële manier stikstof voor explosieven, het Haber-Bosch procedé. Na de oorlog begon de zoektocht naar een nieuwe afzetmarkt, dat werd de landbouw. Men gebruikte die stikstof in plaats van mest; daar begon het aankopen van stoffen van buiten. Door die stikstof ontstond er explosieve groei, waardoor planten ziek werden. Tegen die ziektes kwamen weer middeltjes; zo gingen steeds meer boeren steeds meer van buiten kopen, om hun opbrengst te verhogen. Ten langen leste kochten ze ook de zaden, vanaf de jaren ’50. Dat waren nieuwe rassen, veredeld op opbrengst binnen een stikstofrijke biotoop.
Na de tweede wereldoorlog gold het credo: ‘Nooit meer honger, maar opbrengst!’ Men ging veel kunstmest en bestrijdingsmiddelen gebruiken. Daarvoor moest de boer geld lenen, boeren werden structureel schuldenaar, terwijl er een enorme geldstroom op gang kwam vanuit de landbouw naar het agrarisch-industrieel complex en natuurlijk naar de banken.

Grote zaadteeltbedrijven kochten steeds meer kleine bedrijven op die het financieel niet meer konden volhouden. Zelf hebben ze wel geld om grootschalige veredelingsprojecten op te zetten met veel laboratoriumtechnieken. Ze krijgen zaden uit de genenbanken wereldwijd, of van wilde planten door expedities naar bergachtige streken of oerwouden, om ziekteresistenties te ontwikkelen in hun nieuwe rassen. Maar ze geven niets terug. In geen enkele genenbank, zeg maar het gemeenschappelijk erfgoed van de landbouwkundige mensheid, zul je een F1-hybride ras aantreffen. Op de rassen die zij maken zitten kwekersrechten, dat is tot daar aan toe, want dan mogen andere veredelingsbedrijven jouw rassen nog wel gebruiken voor de ontwikkeling van hun nieuwe rassen, bijvoorbeeld door inkruising. Maar naast de kwekersrechten hebben ze tegenwoordig ook patenten, waardoor andere bedrijven dat niet meer mogen. Daarnaast is bij heel veel F1-hybriderassen een soort plantkundige zekering ingebracht, namelijk de cytoplasmatische mannelijke steriliteit, waardoor een plant geen nageslacht meer kan geven. Zo proberen ze op twee manieren hun concullega’s uit te schakelen: juridisch en plantkundig. Het gaat tenslotte om een miljardenbusiness.”

Met in dit nummer:

+ WONEN: vragen van een huiseigenaar; andere vormen van eigendom van woningen; woningnood én overtollig geld

+ Harrie Salman: Sociaal priesterschap

+ Een interview met René Groenen, zaadveredelaar / wereldverbeteraar

+ En kort: Handelen naar waarheid / Protest Indiase boeren / Vrije uitloop (van sentimenten) en meer, en met natuurlijk: afbeeldingen van werk van Liesbeth Takken